De meeste mensen zijn vriendelijker voor een ander dan voor zichzelf. Hoe zou jij reageren als een goede vriend een fout heeft gemaakt of zelfs iets stoms heeft gedaan? Zeker steunend en begripvol, zelfs troostend.
Stel dat jou hetzelfde zou overkomen. Hoe zou je dan reageren? De kans is groot dat je juist heel anders zal reageren. Terwijl we bij een ander begrip kunnen tonen met “Dat kan toch een ieder overkomen!” of “Het is toch allemaal niet zo erg!”, kunnen we naar ons zelf toe heel kritisch zijn, veroordelend en hard.
Wat maakt nou dat zich werelden van verschil vertonen in hoe we een goede vriend en hoe we onszelf bejegenen? Met deze harde zelfkritiek schieten we helemaal niets op. Sterker nog, die zorgt ervoor dat het lichaam in een stress situatie terecht komt. De stress hormonen worden actief en de stemming zakt.
Op den duur schaadt onze deze harde zelfkritiek, vooral onze gezondheid. Het is dus wel de moeite om in situaties van fouten of domheden – die zich uiteindelijk bij een ieder voordoen, hiervoor zijn we nu eenmaal mensen – anders te reageren.
Maar hoe kunnen we anders in dergelijke situaties reageren?
Uit onderzoek blijkt dat mensen die vriendelijk en begripvol ook naar zich zelf toe kunnen zijn, beter met moeilijke situaties kunnen omgaan doordat ze meer in balans blijven. De stress loopt bij hen niet op.
Het begint met waarnemen en opmerken
Het begint bij het waarnemen van de interne stem die zo kritisch tegen jezelf praat. Dat doet die niet alleen maar in momenten dat er iets fout ging – maar eigenlijk best vaak gedurende de dag. “Dat had je maar beter zus of zo kunnen doen!”, “Ik heb hier helemaal geen zin in” of “De volgende keer moet dit toch echt beter lopen”.
Vaak luisteren we onderbewust wel naar die stem maar horen we hem tegelijkertijd niet bewust. Neem de tijd en moeite om te begrijpen wat hier met die interne dialoog dan ook echt gaande is. Wat zeg je tegen jezelf tijdens minder prettige momenten? Wat zegt die criticaster tegen je? Vanuit verwijt, veroordeling, ergernis…?
Roep jezelf een halt toe
Als je de negatieve gedachten opmerkt, zeg dan “Stop!” tegen jezelf. Van een ander zou je het ook niet pikken om dergelijke lelijke dingen te moeten beluisteren – hoezo dan wel van jezelf? Stop als je merkt dat je criticaster met je aan de haal wil. Terwijl die waarschijnlijk wel nog de positieve intentie heeft om jou vooruit te helpen, is dat het laatste wat die weet te bereiken. Dus stop ermee!
Wat zou je tegen een goede vriend zeggen?
In plaats daarvan, denk na hoe het zou zijn als een goede vriend in dezelfde situatie zou zijn. Nee, zeg nou niet dat de situaties niet te vergelijken zijn. Zorg ervoor dat je ze kunt vergelijken. Wat zou je dan tegen hem of haar zeggen? Met welke woorden zorg je er dan voor dat hij of zij wel weer zachter naar zich kan kijken?
Als je ervoor kunt zorgen dat je altijd een goede zo niet de beste vriend bent, zal je zien dat gemakkelijker vooruit kunt, ook met tegenslagen. Zoals gezegd, die zijn er altijd – het gaat erom hoe we ze manoeuvreren.