Van Moeder Teresa is deze wijze uitspraak over ‘gisteren’ en ‘morgen’: “Yesterday is gone. Tomorrow has not yet come. We only have today. Let us begin.”
Niet voor niets refereert Moeder Teresa aan het gisteren en morgen. Dit is waar wij het merendeel van onze tijd doorbrengen. Althans in gedachten dan. We denken en mijmeren over dat wat in het verleden gebeurd is of zijn met het morgen bezig. Dat laatste kan dan om plannen maken gaan, maar even goed kan het om angsten gaan over wat de toekomst brengt.
Hierbij maken onze hersenen geen onderscheid tussen dat wat echt is en dat wat alleen in onze voorstelling gebeurt. Gedachten blijven uiteindelijk niet alleen gedachten maar gaan gepaard met gevoelens en emoties en die zetten uiteindelijk ook weer stofjes, zoals hormonen, en processen in ons lichaam in gang. Maar wat is het nut van stofjes en processen die aan een gedachte van gisteren of de toekomst kleven terwijl we toch vandaag, of beter gezegd NU, leven?
Nu is het moment dat voor ons van belang zou moeten zijn. Nu is het moment dat we dingen beleven. En nu zouden we lessen uit het verleden voor dit moment kunnen trekken, of heden werken aan de toekomst van morgen. Begrijp me dus niet verkeerd. Er is niets verkeerd met het nadenken over verleden of toekomst an sich – het is meer wat we ervan maken.
“We only have today. Let us begin.” Hier draait het dus om. Vandaag iets doen zodat we morgen de vruchten ervan kunnen plukken. Vaak zijn we al met de oogst bezig terwijl het hier vandaag nog niet eens om gaat en het zaadje soms nog niet eens geplant is of verdroogt. Pluk de dag of zelfs het moment zou ons levensmotto moeten zijn.
Het moment koesteren
De grote vraag is wel hoe ons dit zou moeten lukken, het moment koesteren. De hersenen hebben vanuit zich zelf de neiging om dit stukje over te slaan. Naar het bekende gisteren te gaan of de toekomst in te duiken zijn daarentegen de gebruikelijke patronen. We weten allemaal hoe lastig het is om oude patronen te doorbreken. Hoe lukt het heden koesteren dan wel?
Bewustwording
Bovenaan staat bewustwording. Het bewuste ‘erbij blijven’ in het moment, bij je gedachten, zodat je ook daadwerkelijk weet waar je nu daadwerkelijk bent. En je geest terughalen naar het huidige moment als je merkt dat die is afgedwaald. Zonder het je brein hierbij voor z’n kop te geven, omdat je weet dat het afdwalen het is wat die ‘normaal’ doet. Niets meer, niets minder.
Vertragen
Soms is het nodig om voor de bewustwording te vertragen. Dat wat je aan het doen bent, op een ietwat langzamer tempo uit te voeren. Soms zijn we in zo’n rap tempo en op de autopiloot bezig dat ons gedachten makkelijk ontglippen. Dan hebben we het nog niet eens door dat we naast het tandenpoetsen ook met de to-do-lijst van de dag bezig zijn of de boodschappen die gedaan moeten worden.
Bewegen
Een goede manier om je hoofd tijdelijk van de ballast van gisteren en morgen te bevrijden, is bewegen. Flink wandelen met oog voor de omgeving of sporten zorgt ervoor dat je alleen met het nu bezig kunt zijn. Op dat moment is er geen tijd of ruimte voor mijmeren.
Meditatie
Meditatie is een goed middel om in het moment te blijven. Onze gedachten minder betekenis te geven. Dat is in ieder geval het streven. De grote kunst is het echter om ook, nadat je van het meditatiekussen op staat, in het moment te blijven. Hiervoor beoefenen we uiteindelijk meditatie.